Το πολυτεχνείο δε ζει.
του Απόστολου Κουγιουμτζή
Αρχές Μαρτίου 2015 και ένας ή κάποιοι καλλιτέχνες επιλέγουν να ζωγραφίσουν τοίχους του ιστορικού κτιρίου του πολυτεχνείου στο κέντρο της Αθήνας. Λίγα λίτρα μπογιάς είναι ικανά να ξυπνήσουν μέσα μας τον συντηρητικό που κοιμόταν, αλλά όχι και τόσο βαριά εδώ που τα λέμε. Η αντίδραση των χρηστών των κοινωνικών δικτύων (και όχι μόνο) είναι άμεση, ο βάνδαλος πρέπει με κάθε τρόπο να βρεθεί, η πράξη του να απαξιωθεί και η πρόσοψη του κτιρίου να αποκατασταθεί πάραυτα. Τα επιχειρήματα ‘’ταρίφα’’ δίνουν και παίρνουν, λέγοντας μας ότι ‘’Αν είναι έτσι γιατί δε πηγαίνουν να βάψουν και τον Παρθενώνα ή το Ηρώδειο’’ ή ότι ‘’Εντάξει εδώ που τα λέμε δεν είναι και κανένα έργο τέχνης, μια μουντζούρα είναι’’ με το δεύτερο να δείχνει σαφή ψυχολογική διαταραχή, λες κι αν ήταν φιλοτεχνημένο από κάποιον διάσημο θα το θαυμάζαμε, θα ήταν τιμή μας και θα ξεχνούσαμε και τον ‘’βανδαλισμό’’.
Το ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι αν το έργο είναι καλαίσθητο ή ακαλαίσθητο αλλά αν ο τοίχος του πολυτεχνείου θα πρέπει να καλύπτεται από ζωγραφιές και συνθήματα ή όχι. Η απάντηση δε μπορεί παρά να είναι μια. Ναι, το πολυτεχνείο πρέπει να είναι καλυμμένο με γκραφίτι, ζωγραφιές και συνθήματα γιατί αυτό ακριβώς πρεσβεύει. Εκτός από τα μαθήματα που γίνονται, το ιστορικό κτίριο του πολυτεχνείου είναι εκεί για να μας θυμίζει το πόσο ελεύθεροι τελικά δεν είμαστε. Είναι πολύ εύκολο να κατηγορείς την κακιά πασοκοδεξιά για παραβίαση ασύλου, να γράφεις ολόκληρα μανιφέστα για το άσυλο ιδεών και πως αυτό πρέπει να μείνει πάση θυσία, αλλά τώρα το πράγμα έχει αλλάξει, το ντουβάρι είναι ιερό και πρέπει να προστατέψουμε τα μνημεία από τους βανδάλους.
Το πολυτεχνείο είναι ένα σύμβολο ελευθερίας λόγου και πράξεων. Έτσι από μόνο του σε καλεί να πας και να το χρησιμοποιήσεις σαν καμβά για να εκφραστείς, όπως ακριβώς το χρησιμοποίησαν όλοι εκείνοι (Φοιτητές, μαθητές, εργαζόμενοι κ.α.) το Νοέμβρη του ’73. Όσο το αντιμετωπίζουμε μουσειακά ή σαν ένα κομμάτι της ιστορίας μας τότε αυτό δε ζει. Το πολυτεχνείο λοιπόν δεν είναι τα ντουβάρια του, είναι όλα τα υπόλοιπα μέσα και έξω από αυτό. Τα όσα έγιναν γίνονται και θα γίνονται είναι αυτά που έχουν σημασία και είναι αυτά ακριβώς που μας πηγαίνουν λίγα βήματα πιο πέρα από τις χούντες.
Η αντιπαράθεση για τον τοίχο του φέρνει στο προσκήνιο το μεγαλύτερο των θεμάτων. Ότι η ελευθερία έχει πάρει χαρακτήρα μουσειακό, την έχουμε να τη θυμόμαστε. Την κληρονομήσαμε και δε ξέρουμε τι να την κάνουμε.