Γι’ αυτό κι εγώ την Πέμπτη θα απεργήσω

Έρχεται την Πέμπτη η πρώτη γενική απεργία της νέας σεζόν. Τα συναισθήματα που ξυπνούν οι προκηρύξεις γενικών απεργιών στους ανθρώπους που συμμετέχουν για αρκετά χρόνια στο κίνημα είναι ποικίλα. Στο μεγαλύτερο μέρος της πρώτης δεκαετίας του αιώνα, το ενδιαφέρον για τις σπάνιες και συχνά επετειακές απεργίες της ΓΣΕΕ (μια φορά το χρόνο σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τον προϋπολογισμό, όπως φέτος δηλαδή) ήταν μειωμένο. Ήταν μια περίοδος που το κίνημα χρησιμοποιούσε αισθητά λιγότερο τον όρο «ταξικός». Η αντικρατική και αντιφασιστική άμεση δράση συνδεόταν σαφέστερα με την έκφραση αλληλεγγύης με τους μετανάστες, τα θύματα της κρατικής καταστολής, τα εκπαιδευτικά και περιβαλλοντικά ζητήματα, τη διεθνιστική αλληλεγγύη… Η διάχυτη οικονομική ευδαιμονία του εκσυγχρονισμού και των πρώτων χρόνων της ευρωζώνης έδινε κυρίως λαβή για ιδεολογική κριτική στους μικροαστούς, κριτική στην καπιταλιστική καθημερινότητα, ακόμα και για ευφυολογήματα περί της άρνησης εργασίας ως κοινωνικού προτάγματος.

Η ενασχόληση μικρών ή μεγαλύτερων συλλογικοτήτων και ομαδοποιήσεων με το κομμάτι των εργατικών διεκδικήσεων και την παραγωγή πολιτικού λόγου με ταξικό πρόσημο αποτελούσε μειοψηφική τάση. Σημείο καμπής αποτέλεσε η ίδρυση των εργατικών σωματείων και συνελεύσεων βάσης. Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του 2008, η κατάληψη της ΓΣΕΕ και το κίνημα αλληλεγγύης στην Κ. Κούνεβα εμπλούτισαν τη μεταδεκεμβριανή ευφορία με αναφορές στο εργασιακό, πριν η επερχόμενη οικονομική κρίση αλλάξει σε μεγάλο βαθμό τις προτεραιότητες και την κατεύθυνση της ανάλυσης του πολιτικού μας χώρου. Η εποχή των μνημονίων έδωσε στις γενικές απεργίες μια βαρύτητα κομβικού πολιτικού γεγονότος και μια χροιά κεντρικού ραντεβού. Χιλιάδες άνθρωποι (ακόμη και πολλοί σύντροφοι που παλιότερα απαξίωναν τις απεργίες που καλούσε η ΓΣΕΕ) απέργησαν για πρώτη φορά και συγκρούστηκαν στο δρόμο. Ήταν ένα διάστημα στο οποίο κάθε προκήρυξη απεργίας ήταν ένα κάλεσμα σε μια δυνητική μάχη.

Σήμερα, βρισκόμαστε πάλι σε ένα σημείο όπου η έννοια της «από τη ΓΣΕΕ προκηρυγμένης απεργίας» είναι ένα γεγονός ήσσονος σημασίας. Το φετινό καλοκαίρι σημαδεύτηκε από τις μεγάλες συγκεντρώσεις υπέρ του όχι, τις μικρότερες υπέρ του ναι και τις απογοητευτικές συγκεντρώσεις ενάντια στην ψήφιση των προαπαιτουμένων του 3^ου μνημονίου. Κι όμως η ΓΣΕΕ του ναι στο δημοψήφισμα δεν έχει αλλάξει σχεδόν καθόλου από τη ΓΣΕΕ του 2010-12. Όσο απαξιωμένη ήταν τότε στην κοινωνία, άλλο τόσο παραμένει και τώρα. Εξάλλου, η γενική απεργία δεν μπορεί και δεν πρέπει να ταυτίζεται με το ποιόν του -μοναδικού- φορέα που μπορεί θεσμικά να την καλέσει, αλλά να αποτελεί κάθε φορά ένα πρόσφορο πεδίο παρέμβασης, μια ευκαιρία για το κίνημα να διαδώσει το λόγο του και να κατέβει στο δρόμο.

 

Η κοινωνική παραίτηση και η κινηματική αναδίπλωση που χαρακτηρίζουν το σημερινό πολιτικό σκηνικό στη χώρα δεν προϊδεάζουν για μια μεγάλη κινητοποίηση. Συνεπώς, με την προοπτική των γενικευμένων συγκρούσεων και των μεγαλειωδών συγκεντρώσεων να είναι -προς στιγμήν- μελλοντικό ζητούμενο, δεν αρμόζει εδώ μια μεγαλόστομη ρητορεία περί ταξικών πολέμων και κρίσιμων μαχών. Αντιθέτως, είναι μια καλή ευκαιρία για τον καθένα και την καθεμιά μας να αναρωτηθεί για το πώς μπορούμε εμείς να κάνουμε τα βήματα μπροστά και όχι να περιμένουμε μαγικά την αναστροφή του κοινωνικού κλίματος.

 

Κοιτώντας τον πυρήνα της κινηματικής μας παράδοσης, αυτό που ιστορικά διαφοροποιεί την πολιτική μας κοσμοθεώρηση είναι η πίστη στη δυνατότητα των ανθρώπων να βρίσκουν συλλογικές λύσεις στα προβλήματά τους και να αυτοοργανώνονται από τη βάση. Οι λύσεις, η αγωνιστική συσπείρωση, η διαμόρφωση των συνθηκών αγώνα δεν προκύπτουν από μεγάλες ιδέες ή φωτισμένες γραμμές, παραδοσιακές ή καινοτόμες. Προκύπτουν από την καθημερινή ζύμωση στο κοινωνικό πεδίο, από τη συνεχή ταξική αντιπαράθεση, από το χτίσιμο ουσιαστικών κοινωνικών δομών αλληλεγγύης.

 

Σ’ αυτό το πλαίσιο είναι ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε την πρόσφατη δράση και τα αποτελέσματα ενός σωματείου που πατάει ακριβώς πάνω σε αυτή την παράδοση της αλληλεγγύης και της ταξικής αυτοοργάνωσης: του Σωματείου Σερβιτόρων Μαγείρων (ΣΣΜ).

 

Αναμφισβήτητα, το μέχρι τώρα σημείο αναφοράς στη φετινή δράση του σωματείου είναι η νίκη απέναντι στη μητρική εταιρεία των Everest, το Μάη που μας πέρασε, μετά από σειρά κινητοποιήσεων σε καταστήματα της μητρικής Everest όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά και στη Θεσσαλονίκη και τα Χανιά. Από τότε, το ΣΣΜ συνεχίζει αδιάκοπα τη δράση του με παρεμβάσεις σε μαγαζιά όπου υπάρχουν εργατικές διαφορές. Μια συνοπτική ενημέρωση (με μια σχετική χρονολογική σειρά) περιλαμβάνει:

 

Τις πολλαπλές επισκέψεις και παρεμβάσεις στο σουβλατζίδικο Πανοραμίξ στα Εξάρχεια, όπου το αφεντικό έχει ήδη δώσει μεγάλο μέρος των οφειλομένων στη συναδέλφισσα, παρά την αρχικά αρνητική του στάση.

Τις δυο καλοκαιρινές παρεμβάσεις στο τσιπουράδικο Μπαλκονάτο στου Ζωγράφου, μετά την απόλυση εργαζόμενης που ζήτησε την απολύτως αυτονόητη ασφάλισή της. Η αδιάλλακτη στάση του εν λόγω αφεντικού συνεχίστηκε και κατά την εξέταση της υπόθεσης στην επιθεώρηση εργασίας.

Ευτυχέστερη ήταν η κατάληξη για δύο εργαζόμενους στο B-κουτί στη Φιλαδέλφεια. Μετά από διπλή παρουσία και μοίρασμα κειμένων του σωματείου έξω από το μαγαζί, η εργοδοτική πλευρά αναγνώρισε τις οφειλές της και έδωσε στους συναδέλφους τα δεδουλευμένα.

Σειρά είχε μετά το Γκρι καφέ στα Εξάρχεια, όπου το σωματείο δεν παρενέβη μόνο για δεδουλευμένες οφειλές (τις οποίες και κέρδισε), αλλά και για να καταδείξει τη μειωτική και σεξιστική συμπεριφορά του αφεντικού προς τις εργαζόμενες εκεί.

 

Οι δυο πιο πρόσφατες κινητοποιήσεις του σωματείου είναι αυτές στο Zoe’s στο Κολωνάκι και στο μπαρ See You στο Παγκράτι. Στην πρώτη παρέμβαση στο Zoe’s τα αφεντικά αρχικά δοκίμασαν τα νταηλίκια και τα τηλέφωνα στην αστυνομία, αλλά συμβιβάστηκαν τάχιστα την επόμενη μέρα στην επιθεώρηση εργασίας, αποδίδοντας τα χρωστούμενα στην πρώην μαγείρισσά τους (και μέλος του ΣΣΜ) με διακανονισμό. Στο See You η παρέμβαση -που στηρίχθηκε και από τις τοπικές συλλογικότητες- έκανε αίσθηση με το μέγεθος και τον παλμό της και εξελίχθηκε σε μικρή πορεία στην περιοχή. Ο εργοδότης βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για συμβιβασμό, ενόψει και της τριμερούς συνάντησης στην επιθεώρηση εργασίας τις προσεχείς μέρες.

Η συμμετοχή σε όλες αυτές τις κινητοποιήσεις συναδέλφων από άλλα σωματεία και εργατικές συνελεύσεις, καθώς και αλληλέγγυων από πολιτικές και τοπικές συλλογικότητες είναι μεγάλη και ιδιαίτερα προωθητική στον αγώνα που δίνει το ΣΣΜ απέναντι στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στον κλάδο του επισιτισμού. Ταυτόχρονα, τα μέλη του σωματείου δίνουν το παρών σε μια σειρά άλλων εργατικών και κοινωνικών αγώνων, όπως για παράδειγμα αυτός για την κυριακάτικη αργία, συμμετέχουν στις διαδικασίες της Εργατικής Ομοσπονδίας Βάσης (ΕΡΓ.Ο.ΒΑ.) και παρίστανται συνεχώς σε συναντήσεις στην επιθεώρηση εργασίας και σε δικαστικές διαμάχες με την εργοδοτική πλευρά. Έτσι χτίζεται στο κοινωνικό πεδίο η ταξική συνείδηση και η ενότητα: Αλληλέγγυα, κουραστικά και από τα κάτω. Ή όπως λένε οι ίδιες/οι οι εργαζόμενες/οι: Η καθημερινότητα μας δεν καλυτερεύει σε μία ημέρα ούτε αλλάζει από μόνη της. Μικροί αγώνες, όμως, βάζουν το λιθαράκι τους για να ανατραπεί η μιζέρια στην οποία υπάρχουμε. Και είναι αυτοί οι αγώνες και οι αντιστάσεις που αλλάζουν τη σκατοκατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Όχι η απάθεια, η ρουφιανιά και ο ατομισμός…

 

Γι’ αυτό κι εγώ την Πέμπτη λέω να απεργήσω και να κατέβω στις 11 το πρωί στην προσυγκέντρωση στο Μουσείο. Το ΣΣΜ θα συμμετέχει κι εκεί με το μπλοκ της ΕΡΓ.Ο.ΒΑ.

 

υ.γ. Μέσα στα πολύ ενθαρρυντικά νέα του τελευταίου διαστήματος για τον κλάδο είναι τόσο η ίδρυση Σωματείου Βάσης Σερβιτόρων Μαγείρων στα Γιάννενα όσο και η πρώτη παρέμβαση της Συνέλευσης Σερβιτόρων Μαγείρων & λοιπών εργαζομένων του κλάδου του επισιτισμού της Μυτιλήνης.